Bolesław Knast – jednym z kilku tysięcy Pomorzan, którzy jesienią 1939 r. zginęli męczeńską śmiercią w zbiorowych egzekucjach w Lesie Szpęgawskim, był Bolesław Knast. Mieszkaniec Pelplina, który w okresie dwudziestolecia międzywojennego wyróżniał się swym udziałem w ruchu gospodarczym, społecznym i politycznym na terenie miasta. Urodził się 2 sierpnia 1879 r. w Środzie Wielkopolskiej jako syn Walentego, kupca, i Antoniny z domu Hedrich. Po ukończeniu szkoły powszechnej wyuczył się u ojca zawodu kupca. Praktyczne nauki kupieckie jako bławatnik pobierał w firmach na terenie Wielkopolski i Pomorza. W 1905 r. zawarł związek małżeński z Wandą Urbanowicz. Handel bławatny (materiały tekstylne) na terenie Pomorza Gdańskiego do końca XIX w. opanowany był przez zgodnie współpracujących Niemców i Żydów. W 1898 r. do konkurencji przystąpili Polacy. Ksiądz Felis Bolt i ziemianin Stanisław Sikorski zorganizowali w Brusach na Kaszubach spółkę „Kupiec” prowadzącą działalność w zakresie handlu bławatnego. Spółka stała się spółdzielnią o charakterze masowym. Powstały filie w Zblewie, Wielu i Starej Kiszewie, gdzie koordynatorem został Bolesław Knast. W 1904 r. powołano nową spółkę, tym razem na zasadzie towarzystwa aukcyjnego pod nazwą „Bazar”. W 1912 r. zorganizowano filię w Pelplinie. Skład bławatów i konfekcji założono w nowo wybudowanym budynku należącym do spółki wydawniczej „Pielgrzym”. Kierownictwo powierzono Knastowi, znanemu już wówczas działaczowi społecznemu. Brał on udział we wszystkich poczynaniach kupiectwa pomorskiego. Pelpliński „Bazar” po kilku latach przejął Knast na własność. We wrześniu 1919 r. z inicjatywy B. Knasta, powstało w Pelplinie Towarzystwo Kupców Samodzielnych.. Na prezesa wybrano bławatnika z „Bazaru”, który był też człowiekiem zarządu „Związku Towarzystw Kupieckich na Pomorzu”. Pełnił w nim funkcję rewizora kasy. Po przyłączeniu Pomorza do odrodzonej Polski, kupcy pomorscy dołożyli starań, aby mieć swego przedstawiciela w parlamencie. Posłem na Sejm Ustawodawczy został Bolesław Knast, który pełnił tę funkcję do listopada 1922 r., kiedy to rozpisano nowe wybory. W maju 1921 r. na zjeździe Sekcji Bławatników Pomorza Bolesław Knast został wybrany na prezesa. Z jego inicjatywy powstał „Dom Zakupów Bławatników Pomorza” z siedzibą w Poznaniu. W 1923 r. zaangażował się w uruchomienie tekstylnych zakładów detalicznych na ziemiach dawnego Królestwa Kongresowego. W 1925 r. Knast odbył podróż do Anglii, gdzie zwiedził fabryki przemysłu włókienniczego, jak również zorganizowaną w Londynie wystawę przemysłową. Pomimo licznych obowiązków i wielkiego zaangażowania w działalność na rzecz kupiectwa polskiego, nie osłabła jego aktywność w samym Pelplinie. W lutym 1921 r. został współzałożycielem Banku Narodowego. Jako radny gminy, Bolesław Knast brał udział we wszystkich poczynaniach mieszkańców Pelplina. był radnym z listy Narodowego Koła Gospodarczego w Sejmiku Powiatowym w Tczewie. Prezesował związkowi towarzystw działających w Pelplinie. Założył i był prezesem powstałego w 1927 r. Strzeleckiego Bractwa Kurkowego. Bractwo służyło popularyzacji idei strzeleckich i pielęgnowaniu gotowości bojowej i obronnej wobec państwa. Bolesław Knast jako prezes Związku Rodzicielskiego przy Szkole Wydziałowej, wspólnie z Janem Przystalskim, zainicjował w grudniu 1928 r. zakup nieruchomości przy ulicy Kościuszki, na której władze miasta wzniosły w 1938 r. gmach szkoły powszechnej. Również dzięki inicjatywie bławatnika, a przy wielkim zrozumieniu i życzliwości dla sprawy biskupa Okoniewskiego, powstała w październiku 1930 r. „Spółdzielnia Domków Familijnych”. Gdy w grudniu 1930 r. zaliczono Pelplin w poczet miast Rzeczypospolitej Polskiej, przewodniczącym Rady Miejskiej został mianowany Bolesław Knast. W owym czasie Zarząd Miejski poprawił stan nawierzchni ulic, oświetlenia i zieleni, wspomógł bezrobotnych mieszkańców Pelplina. W 1937 r. Knast z pomocą ks. Arkadiusza Lissa zorganizował pierwsze w Pelplinie ogródki działkowe, które założono na ziemi przekazanej przez Kurię Biskupią. W czasie żywej działalności społecznej dbał Bolesław Knast także o dobro firmy i rodziny. Jako długoletni praktyk i doskonały fachowiec, prowadził sklep na wysokim poziomie, zjednując sobie zaufanie klientów zarówno z Pelplina jak i dalszych okolic. W latach trzydziestych XX w. „Bazar” – skład bławatów i konfekcji – był największym w Pelplinie. Żywą reklamą sklepu był sam jej właściciel, który pilnując interesu przechadzał się po sklepie, nosząc modne stroje, niekiedy nawet zaskakując klientów swoim ubiorem. Wybuch wojny przerwał spokojny okres końca lat trzydziestych. W pierwszym dniu września, gdy przez Pelplin przetoczyła się kawalkada uciekinierów z Tczewa i okolic, również Knast wraz z rodziną opuścił miasto. Z wojennej tułaczki powrócił pod koniec września. Jego „Bazarem” rządził Niemiec Maks Schalke. Knast został najpierw przesiedlony, następnie aresztowany i osadzony w Seminarium Duchownym, które pełniło funkcję więzienia. Stamtąd wraz z synem Zbigniewem i dziesięcioma innymi skazanymi wywieziono go do Lasu Szpęgawskiego, gdzie zginął w masowej egzekucji.
Źródło: Informator Pelpliński